Dinsdag heeft het Haagse college de programmarekening van de gemeente Den Haag gepresenteerd. Net als veel gemeenten sluit Den Haag 2020 af met een overschot op de jaarrekening. Toch maakt het college zich zorgen over de gemeentefinanciën, want er dreigt een structureel financieel tekort. Dit komt enerzijds door een gebrek aan compensatie voor taken die het Rijk heeft overgedragen aan de gemeenten en anderzijds doordat er mogelijk een forse mindering aankomt van de bijdrage die Den Haag krijgt uit het Gemeentefonds.

Wethouder van Financiën Anne Mulder: “Het lijkt als je naar het resultaat van de jaarrekening kijkt, alsof we flink geld overhouden over het jaar 2020, maar niets is minder waar. Het resultaat is sterk vertekend doordat het bijna geheel bedragen betreft waarvan de uitgave is vertraagd van 2020 naar 2021 door de coronacrisis. De bestemming staat al vast. We kunnen ons dus niet rijk rekenen.”

Het jaar 2020 was een zwaar jaar. Veel inwoners van Den Haag kampten met gezondheidsproblemen of het verlies van dierbaren, vereenzaamden, raakten hun baan kwijt of kwamen in de knel met hun onderneming. Studenten maken zich zorgen over hun opleiding of stage. Iedereen ziet verlangend uit naar de tijd dat we weer ‘normaal’ met elkaar kunnen samenzijn. Of dat nou bij mensen thuis, in de horeca, sport of bij een voorstelling is. Maar ondanks de zorgen ziet het college ook veerkracht, mooie sociale initiatieven om elkaar te helpen, enorm improvisatievermogen in het onderwijs en ondernemers die ondanks alles inventief zijn en het hoofd boven water houden. Waar mogelijk springt het gemeentebestuur bij.

Anne Mulder: “Het college zet alles op alles om Den Haag sterk uit de crisis te laten komen. Met een coronabuffer, een sociaaleconomisch herstelplan en een tweede steunpakket, maar vooral door vast te houden aan de ambities uit het coalitieakkoord en te blijven investeren. Dit naast de grote uitdagingen woningbouw, banen en klimaatverandering, die we zonder corona ook al hadden.”
 
De Haagse gemeentefinanciën zijn verre van zorgeloos. Bij de Algemene Reserve, de buffer van de gemeente, komt de bodem in zicht. Bovendien zijn de afgelopen jaren de kosten van zorg en jeugdhulp fors opgelopen. De financiële compensatie voor de taken die het Rijk heeft overgedragen aan gemeenten (waaronder jeugdzorg en de WMO) is echt niet genoeg. Zonder passende vergoeding is een structureel financieel tekort onvermijdelijk. Den Haag vraagt daar, ook in G4, G40 en VNG verband voortdurend aandacht voor. Daar bovenop hangt Den Haag mogelijk ook nog een forse financiële korting boven het hoofd op de bijdrage van het gemeentefonds. Het Rijk kiest ervoor om bij de verdeling van geld over de gemeenten de extra kosten van de vier grote steden (G4) die samenhangen met hun omvang, grootstedelijke problematiek en de uitvoering van landelijke en regionale taken buiten beschouwing te laten. Den Haag dringt daarom samen met de andere drie G4 steden bij het kabinet en bij de formerende partijen aan om oog te hebben voor de bijzondere positie van de G4. Alleen dan kunnen de voorzieningen voor de inwoners op niveau blijven.

“We zijn er ondanks alles in geslaagd om in 2020 een verantwoordelijk financieel beleid te voeren zoals het hoort. We hopen natuurlijk dat met de komst van vaccins binnenkort een einde komt aan de pandemie, maar ondertussen gaan we ook dit jaar verder met investeren. Met de veerkracht van de bewoners en steun van het Rijk komen we straks samen sterk uit deze crisis. Dat is en blijft het doel”, aldus Anne Mulder.